Những điều bạn chưa biết về trình dược viên OTC

Sự tiện lợi của việc điều trị bằng sản phẩm mua tại nhà thuốc OTC đã thu hút những bệnh nhân không có nhiều thời gian. Ngoài ra, nhận thức của người bệnh về sức khỏe trong thời đại công nghệ thông tin cũng đã được cải thiện đáng kể.

Tại Mỹ, bất kỳ trình dược viên OTC nào cũng nhìn ra rằng xu hướng người dân tự chăm sóc sức khỏe tại đây đang phát triển. Ngày nay việc bệnh nhân đến các nhà thuốc OTC liên tục tăng lên, vì nhiều lý do khác nhau. Sự tiện lợi của việc điều trị bằng sản phẩm mua tại nhà thuốc OTC đã thu hút những bệnh nhân không có nhiều thời gian. Ngoài ra, nhận thức của người bệnh về sức khỏe trong thời đại công nghệ thông tin cũng đã được cải thiện đáng kể. 

Thông qua việc truy cập các nguồn từ Internet, bệnh nhân có thể tự chẩn đoán các dấu hiệu của bệnh và điều trị tại nhà chỉ bằng một cú nhấp chuột. Các quảng cáo về thuốc tràn ngập trên mặt báo và các phương tiện thông tin đại chúng, điều này giúp người tiêu dùng có thể tìm hiểu xem các sản phẩm/dược phẩm này có phù hợp với mình hay không. 

Ngoài ra, chi phí về chăm sóc sức khỏe tăng cao và nhiều bệnh nhân không có bảo hiểm hoặc không tham gia bảo hiểm ngày càng nhiều đã góp phần làm tăng số lượng người dân tới các nhà thuốc OTC. Trong giai đoạn này, do áp lực của hệ thống chăm sóc sức khỏe quá tải do dịch bệnh (Covid-19) đã khiến các bệnh nhân có xu hướng tiết kiệm chi phí cho bác sĩ và hướng tới sử dụng các sản phẩm từ hệ thống OTC. 

Tổng quan thị trường thuốc OTC tại Mỹ trong những năm gần đây

Việc bán thuốc tại các nhà thuốc OTC tạo thành một thị trường rộng lớn ở Hoa Kỳ. Theo Hiệp hội sản phẩm chăm sóc Sức khỏe Người tiêu dùng Hoa Kỳ (CHPA), doanh số bán lẻ thuốc OTC của Mỹ trong năm 2008 đạt 16.8 tỷ USD, không bao gồm doanh số của Walmart.

Khoảng 1.000 hoạt chất được sử dụng trong hơn 100.000 sản phẩm OTC có sẵn trên thị trường Hoa Kỳ. 

  • 84 thành phần, liều lượng hoặc chỉ định đã chuyển từ trạng thái kê đơn ETC sang OTC từ năm 1976
  • 82% phần trăm phụ nữ và 71% đàn ông Hoa Kỳ sử dụng thuốc từ hệ thống OTC trong 6 tháng qua để điều trị ít nhất một bệnh phổ biến 

Ngoài ra:

  • 18.9% người Mỹ đã dùng một hoặc nhiều loại thực phẩm chức năng trong năm qua
  • 37.2 triệu người Mỹ sử dụng các biện pháp thảo dược thường xuyên

Các chất bổ sung thảo dược bán chạy nhất ở Mỹ vào năm 2000 là tỏi, ginkgo biloba và glucosamine. 

Mặc dù việc lựa chọn rộng rãi các sản phẩm từ hệ thống OTC là một điều tốt đối với nhiều bệnh nhân, tuy nhiên nó cũng đem lại nhiều bất cập. Các sản phẩm có chứa nhiều thành phần hoạt tính, cùng với sự mở rộng của các nhãn hiệu phổ biến, khiến nhiều dòng sản phẩm OTC gây nhầm lẫn cho bệnh nhân và tăng nguy cơ điều trị lặp lại, tương tác giữa thuốc với thuốc và lạm dụng thuốc. 

Không có gì ngạc nhiên khi một nghiên cứu năm 2003 của Hội đồng Quốc gia về Thông tin và Giáo dục Bệnh nhân (NCPIE) cho thấy 66% (n = 1.009) người Mỹ cho rằng việc lựa chọn một nhà thuốc OTC là một thách thức vì sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa các thương hiệu và nhà sản xuất khác nhau. 

Vai trò của trình dược viên OTC

Để việc sử dụng sản phẩm từ nhà thuốc OTC mang đến lợi ích hơn là các rủi ro, bệnh nhân phải được tư vấn chi tiết về các dược phẩm này. 

Các lợi ích của việc tự điều trị bao gồm 

  • Tiết kiệm tài chính cho bệnh nhân
  • Mang đến lợi nhuận cho bên thứ 3
  • Giảm khối lượng công việc trên hệ thống chăm sóc sức khỏe
  • Sự tiện lợi, tiết kiệm thời gian

Tuy nhiên cùng với đó, rủi ro của việc tự điều trị như sau: 

  • Khả năng xảy ra tương tác giữa các loại thuốc cũng như giữa thuốc và bệnh lý
  • Lạm dụng các sản phẩm OTC
  • Chẩn đoán không chính xác về tình trạng tự chăm só
  • Hiểu sai về nhãn thông tin Thuốc
  • Sự nhầm lẫn của bệnh nhân do các sản phẩm kết hợp và mở rộng loạt thương hiệu,…

Từ những lợi ích cũng như rủi ro đó, có thể thấy vai trò của một trình dược viên OTC đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo rằng sự cân bằng giữa việc sử dụng thuốc OTC. Công việc của trình dược viên chính là “trung gian” giúp bệnh nhân hiểu và áp dụng thông tin y tế. 

Các trình dược viên có mặt tại các hệ thống OTC nhằm giúp bệnh nhân lựa chọn sản phẩm thuốc phù hợp, đề xuất liệu pháp điều trị không dùng thuốc hoặc giới thiệu bệnh nhân đến bác sĩ khi cần thiết.

Các trình dược viên OTC được đào tạo để giúp bệnh nhân xác định thời điểm và cách thức tự điều trị bao gồm: 

  • Khi nào nên đến gặp thầy thuốc
  • Khi nào sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe khẩn cấp
  • Khi nào các xét nghiệm chẩn đoán là thích hợp,… 

Trình dược viên cũng như dược sĩ cần tư vấn cho bệnh nhân về việc sử dụng các sản phẩm OTC phù hợp nhằm tăng lợi ích và giảm thiểu rủi ro. 

Khi các trình dược viên OTC, dược sĩ dành thời gian tư vấn cho bệnh nhân về các sản phẩm OTC, kết quả thu được rất khả quan. Trong một nghiên cứu năm 1996, các sinh viên dược năm 4 đã tiếp xúc với 745 bệnh nhân trong một hiệu thuốc cộng đồng ở Bang Washington. Thời lượng tư vấn trung bình là 4.6 phút. 

Sau cuộc tư vấn, các số liệu cho thấy

  • 42.6% bệnh nhân thay đổi phương thức mua hàng dự kiến ​​của họ
  • 8% người tiêu dùng không mua bất kỳ sản phẩm nào
  • 4.3% bệnh nhân được giới thiệu đến bác sĩ 
  • 7.1% bệnh nhân tránh được các phản ứng có hại tiềm ẩn. 

Hơn một nửa số bệnh nhân (51%) nói rằng họ sẽ sẵn sàng trả 1 đô la trở lên cho các buổi tư vấn thuốc OTC trong tương lai, trong khi 28% bệnh nhân sẵn sàng trả 5 đô la trở lên. Ba phần tư bệnh nhân (75%) sẵn sàng dành từ 1 đến 5 phút để thảo luận về việc sử dụng các sản phẩm OTC với dược sĩ.

Trình dược viên OTC cũng như các dược sĩ có ảnh hưởng đến việc lựa chọn và sử dụng các sản phẩm OTC an toàn và hiệu quả. Để khuyến khích các dược sĩ tham gia nhiều hơn vào việc tự chăm sóc bản thân và cảm thấy thoải mái hơn trong việc đưa ra các khuyến nghị, Hiệp hội Dược sĩ Hoa Kỳ đã phát triển một chương trình đào tạo chứng chỉ có tên OTC Advisor: Advance Patient Self-Care. 

Vai trò của trình dược viên OTC

Quy trình truy vấn: Phương pháp tiếp cận và tư vấn sử dụng thuốc OTC

Việc tư vấn các sản phẩm thuốc giữa trình dược viên OTC, nhà thuốc và bệnh nhân được thực hiện trong nhiều môi trường khác nhau như: truy cập trang web, sổ đăng ký, hệ thống OTC trực tiếp hoặc qua điện thoại. 

Đôi khi các cuộc gặp gỡ này thường rời rạc và vội vã, chính vì vậy cần có cách tiếp cận từng bước để đánh giá nhu cầu tự chăm sóc của bệnh nhân và đưa ra các tư vấn thích hợp. 

Quy trình QuEST cung cấp cho dược sĩ một hướng dẫn nhanh chóng để đánh giá tình trạng của bệnh nhân một cách hệ thống và đầy đủ.

QuEST bao gồm: 

  • Quickly (Đánh giá nhanh chóng và chính xác về bệnh nhân)
  • Establish (Khẳng định bệnh nhân là đối tượng phù hợp để tự chăm sóc)
  • Suggest (Các chiến lược tự chăm sóc thích hợp nhất cho bệnh nhân)
  • Talk (Thảo luận về các chiến lược này với bệnh nhân) 

Một phương pháp ghi nhớ hữu ích khác là SCHOLAR-MAC, cũng hỗ trợ bước đầu tiên đánh giá bệnh nhân thông qua:

  • Symptoms (Đặc điểm triệu chứng)
  • Characteristics of symptoms (Tiền sử triệu chứng)
  • Onset (Khởi phát)
  • Location (Cơ địa)
  • Aggravating factors (Yếu tố nặng thêm)
  • Remitting factors (Yếu tố tái phát)
  • Medications (Thuốc)
  • Allergies (Dị ứng)
  • Conditions (Tình trạng bệnh).

Sau khi kiểm tra kỹ các triệu chứng của bệnh nhân và loại trừ các phương pháp tự chăm sóc, trình dược viên OTC có thể giới thiệu các sản phẩm OTC phù hợp và đưa ra lời khuyên về cách sử dụng an toàn. Giai đoạn cuối cùng của quá trình này là lập hồ sơ và theo dõi. Các hoạt động tiếp theo có thể được thực hiện tùy thuộc vào tình trạng bệnh nhân. 

Xem bài viết gốc trên Mobiwork: http://mobiwork.vn/nhung-dieu-chua-biet-ve-trinh-duoc-vien-otc/

Avatar photo
DS. Nguyễn Thành Tâm